Standardy Ochrony Małoletnich

Stowarzyszenia Pomocy Osobom Niepełnosprawnym Iskierka w Kolbuszowej Dolnej

Kolbuszowa Dolna, ul. Wiejska 90

Akty prawne na podstawie, których oparte są Standardy Ochrony Małoletnich:

1. Ustawa z dnia 13 maja 2016 r. o przeciwdziałaniu zagrożeniom przestępczością na tle
   seksualnym (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1304 ze zm.);
2. Ustawa z dnia 6 czerwca 1997 r. – Kodeks karny (t. j. Dz. U z 2022 r. poz. 1138 ze zm.);
3. Konwencja o Prawach Dziecka przyjęta przez Zgromadzenie Ogólne Narodów Zjednoczonych z dnia 20 listopada 1089 r. (t. j. Dz. U. z 1991 Nr 120 poz. 526 ze zm.);
4. Ustawa z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu przemocy domowej (Dz.U. z 2021 r. poz. 1249 oraz z 2023 r. poz. 289 oraz 535)
5. Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 13 września 2011 r. w sprawie procedury „Niebieskie Karty” oraz wzorów formularzy „Niebieska Karta” (Dz. U. poz. 1870)
6. Ustawa z dnia 28 lipca 2023 r. o zmianie ustawy – Kodeks rodzinny i opiekuńczy oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. 1606)
7. Ustawa z dnia 10 maja 2018 r. o ochronie danych osobowych (t. j. Dz.U. z 2019 r. poz. 1781)
8. Konwencja o prawach osób niepełnosprawnych (Dz.U. 2012 poz. 1169)

Spis treści:

1. Preambuła.
2. Założenia „Standardów Ochrony Małoletnich”
3. Standardy Ochrony Małoletnich Stowarzyszenia Pomocy Osobom Niepełnosprawnym Iskierka w Kolbuszowej Dolnej:
4. Rozdział 1 – Postanowienia ogólne
5. Rozdział 2 – Zasady bezpiecznej rekrutacji personelu
6. Rozdział 3 – Zasady bezpiecznych relacji personel – małoletni w tym zachowania niedozwolone.
7. Rozdział 4 – Procedury reagowania na krzywdzenie.
8. Rozdział 5 – Procedury i osoby odpowiedzialne za przyjęcie zgłoszenia, dokumentowanie i dalsze działania pomocowe oraz za wszczynanie procedury „Niebieskie Karty”
9. Rozdział 6 – Zasady bezpiecznych relacji małoletni – małoletni, w tym zachowania niedozwolone.
10. Rozdział 7 – Zasady korzystania z urządzeń elektronicznych z dostępem do Internetu
11. Rozdział 8 – Procedury ochrony dzieci przed treściami szkodliwymi w Internecie oraz utrwalonymi w innej formie.
12. Rozdział 9 – Zasady ustalania wsparcia małoletniego po ujawnieniu krzywdzenia.
13. Rozdział 10 – Zasady i sposób udostępniania personelowi, małoletnim i ich opiekunom polityki do zaznajomienia i stosowania oraz zasady aktualizacji i przeglądu Standardów.
14. Rozdział 11 – Przepisy końcowe.

Załączniki:

1. załącznik Nr 1 do Standardów.
2. załącznik Nr 2 do Standardów.
3. załącznik Nr 3 do Standardów.
4. załącznik Nr 4 do Standardów.
5. załącznik Nr 5 do Standardów.
6. załącznik Nr 6 do Standardów.
7. załącznik Nr 7 do Standardów.

PREAMBUŁA

Stowarzyszenie Pomocy Osobom Niepełnosprawnym „Iskierka” w Kolbuszowej Dolnej jest organizacją społeczną służącą pomocą osobom niepełnosprawnym oraz ich rodzinomi zwane jest w dalszej części niniejszego Statutu Stowarzyszeniem.

Działając na podstawie art. 22b ustawy z 13 maja 2016 r. o przeciwdziałaniu zagrożeniom przestępczością na tle seksualnym i ochronie małoletnich Zarząd Stowarzyszenia wprowadza do stosowania „Standardy Ochrony Małoletnich” (zwane dalej „Standardami”), których naczelnym celem jest działanie dla dobra dziecka i w jego najlepszym interesie, zapewnienie bezpieczeństwa małoletnim, dbałość o ich dobro, uwzględnianie ich potrzeb i podejmowanie działań w ich jak najlepszym interesie. Pracownik traktuje dziecko z szacunkiem oraz uwzględnia jego potrzeby. Pracownik realizując te cele, działa w ramach obowiązującego prawa, przepisów wewnętrznych danej placówki oraz swoich kompetencji.

ZAŁOŻENIA „STANDARDÓW OCHRONY MAŁOLETNICH”

W konstruowaniu „Standardów ochrony małoletnich” przyjęto następujące założenia:

Standard 1

Stowarzyszenie Pomocy Osobom Niepełnosprawnym „Iskierka” w Kolbuszowej Dolnej opracowała, przyjęła i wdrożyła do realizacji Standardy Ochrony Małoletnich, które określają:

• Zasady bezpiecznej rekrutacji personelu.
• Procedury interwencyjne reagowania na przemoc i krzywdzenie.
• Procedury i wyznaczenie osób, które będą odpowiedzialne za zgłoszenia, dokumentowanie i działania pomocowe.
• Zasady wsparcia małoletniego po ujawnieniu krzywdzenia.
• Zasady bezpieczeństwa w relacji personel – małoletni, w tym zachowania niedozwolone.
• Zasady bezpieczeństwa w relacji małoletni – małoletni, w tym zachowania niedozwolone.
• Zasady korzystania z urządzeń elektronicznych z dostępem do Internetu.
• Procedury ochrony dzieci przed szkodliwymi treściami i zagrożeniami w Internecie, w tym ochrony wizerunku i danych osobowych.
• Zasady upowszechniania i ewaluacji Standardów.

Standard 2

Stowarzyszenie stosuje zasady bezpiecznej rekrutacji personelu, regularnie szkoli personel ze Standardów.

Standard 3

Stowarzyszenie wprowadziło i przestrzega procedur interwencyjnych, które są znane i dostępne dla całego personelu. Każdy pracownik jest świadomy, do kogo należy zgłosić przypadek krzywdzenia dziecka oraz kto jest odpowiedzialny za podjęcie działań interwencyjnych. Członkowie stowarzyszenia mają również dostęp do kontaktów lokalnych instytucji zajmujących się przeciwdziałaniem i interwencją w sytuacjach krzywdzenia małoletnich.

Standard 4

Stowarzyszenie przynajmniej raz na dwa lata przeprowadza monitoring oraz, w razie potrzeby, dokonuje oceny i aktualizacji Standardów, konsultując się przy tym z członkami stowarzyszenia, dziećmi i rodzicami.
Postępowanie prowadzone przez stowarzyszenie w przypadku krzywdzenia lub podejrzenia krzywdzenia małoletnich jest zorganizowane tak, aby zapewnić im skuteczną ochronę. Działania podejmowane w ramach ochrony dzieci przed krzywdzeniem są dokumentowane, monitorowane oraz regularnie weryfikowane przy udziale wszystkich zaangażowanych stron.

Wszyscy członkowie stowarzyszenia pracujący z dziećmi i ich opiekunami są odpowiednio przygotowani, aby edukować:

• dzieci na temat ochrony przed przemocą i wykorzystywaniem,
• opiekunów na temat wychowania dzieci w sposób wolny od przemocy oraz ochrony ich przed przemocą i wykorzystywaniem.

Biorąc pod uwagę powyższe założenia, niniejszy dokument definiuje standardy ochrony małoletnich, będące zbiorem zasad i procedur postępowania w sytuacjach zagrażających ich bezpieczeństwu. Głównym celem dokumentu jest ochrona małoletnich przed wszelkimi formami przemocy oraz tworzenie bezpiecznego i przyjaznego środowiska w stowarzyszeniu.

STANDARDY OCHRONY MAŁOLETNICH
Stowarzyszenie Pomocy Osobom Niepełnosprawnym „Iskierka” w Kolbuszowej Dolnej.

Rozdział 1
Postanowienia ogólne

1. Celem Standardów Ochrony Małoletnich jest:

• Zwrócenie uwagi członków stowarzyszenia, rodziców oraz partnerów na potrzebę intensyfikacji działań mających na celu ochronę małoletnich przed krzywdzeniem;
• Ustalenie zakresu odpowiedzialności Zarządu stowarzyszenia w podejmowanych działaniach na rzecz ochrony dzieci przed krzywdzeniem;
• Opracowanie odpowiedniej procedury do zastosowania w przypadku podejrzenia krzywdzenia małoletnich;
• Zwiększenie działań wychowawczo-profilaktycznych w celu zapewnienia ochrony dzieci przed przemocą.

2. W ramach swoich obowiązków członkowie stowarzyszenia zwracają uwagę na czynniki ryzyka krzywdzenia dziecka, monitorują jego sytuację i dobrostan oraz stosują się do zasad zawartych w Standardach.
3. Członkowie nie mogą stosować wobec dziecka żadnej formy przemocy.
4. Członkowie stowarzyszenia, a także dzieci i ich rodzice, są zapoznawani ze Standardami zgodnie z określonymi procedurami.
5. Zarząd stowarzyszenia wyznacza pracownika odpowiedzialnego za monitorowanie wdrażania Standardów, reagowanie na zgłoszenia o ich naruszeniu, ocenę i modyfikację treści Standardów oraz prowadzenie rejestru interwencji i zgłoszeń.

Rozdział 2
Zasady bezpiecznej rekrutacji personelu:
1. Stowarzyszenie dba o to, aby zatrudniane osoby, w tym pracujące na umowę-zlecenie oraz wolontariusze, posiadały odpowiednie kwalifikacje do pracy z dziećmi i nie stanowiły dla nich zagrożenia.
2. Kandydaci składają oświadczenia o posiadaniu pełnej zdolności do czynności prawnych, korzystaniu z praw publicznych, niekaralności oraz o toczących się postępowaniach przygotowawczych, sądowych i dyscyplinarnych, zgodnie z wzorem z załącznika nr 1.
3. Osoby posiadające obywatelstwo inne niż polskie przedkładają pracodawcy:

• informację z rejestru karnego swojego kraju, uzyskaną na potrzeby działalności zawodowej lub wolontariackiej związanej z kontaktami z dziećmi, lub informację z rejestru karnego, jeśli prawo tego kraju nie przewiduje takiej procedury;
• pod rygorem odpowiedzialności karnej, oświadczenie o krajach zamieszkania w ciągu ostatnich 20 lat, innych niż Polska i kraj obywatelstwa;
• jeśli osoba mieszkała w innych krajach w ciągu ostatnich 20 lat, dostarcza informację z rejestrów karnych tych krajów, uzyskaną na potrzeby działalności zawodowej lub wolontariackiej związanej z kontaktami z dziećmi.

4. Kandydat może złożyć, pod rygorem odpowiedzialności karnej, oświadczenie, że prawo danego kraju nie przewiduje wydawania informacji o niekaralności lub prowadzenia rejestru karnego oraz że nie był(-a) w tym kraju prawomocnie skazany(-a).
5. Oświadczenia muszą zawierać klauzulę „Jestem świadomy(-a) odpowiedzialności karnej za złożenie fałszywego oświadczenia”, która zastępuje pouczenie organu o odpowiedzialności karnej za składanie fałszywych oświadczeń.
6. Oświadczenia i wydruki z rejestrów są dołączane do części A akt osobowych pracownika lub dokumentacji wolontariusza. W przypadku danych z Rejestru osób, wobec których Państwowa Komisja wydała postanowienie o wpisie w Rejestrze, wystarczający jest wydruk strony internetowej z komunikatem, że sprawdzana osoba nie figuruje w Rejestrze.

Rozdział 3
Zasady bezpiecznych relacji personel – małoletni, w tym zachowania niedozwolone.

1. Główną zasadą relacji między małoletnimi a członkami stowarzyszenia jest działanie na rzecz dobra dziecka, z pełnym poszanowaniem jego godności, uwzględnieniem jego emocji i potrzeb oraz z troską o jego najlepszy interes.
2. Członkowie stowarzyszenia działają wyłącznie w ramach obowiązującego prawa powszechnego, przepisów wewnętrznych oraz swoich uprawnień i kompetencji.
3. Zasady bezpiecznych relacji personelu z dziećmi obowiązują wszystkich pracowników i wolontariuszy.
4. Podstawowe standardy obejmują w szczególności:

• Utrzymywanie profesjonalnych relacji z dziećmi, reagowanie w sposób bezpieczny, odpowiedni do sytuacji i sprawiedliwy wobec innych dzieci.
• Zachowanie cierpliwości i szacunku w komunikacji z dziećmi, okazując zrozumienie dla ich uczuć, wyrażając zainteresowanie i gotowość do rozmowy.
• Wyznaczanie jasnych granic zachowania i oczekiwań oraz egzekwowanie konsekwencji za ich nieprzestrzeganie, ucząc odpowiedzialności za swoje działania.
• Reagowanie w sposób adekwatny do sytuacji i możliwości psychofizycznych dziecka, dostosowując komunikację do dzieci o specjalnych potrzebach edukacyjnych, w tym dzieci z niepełnosprawnościami.
• Równe traktowanie wszystkich dzieci, niezależnie od płci, orientacji seksualnej, niepełnosprawności, statusu społecznego, kulturowego, religijnego i światopoglądowego.
• Fizyczny kontakt z dzieckiem wyłącznie w odpowiedzi na jego rzeczywiste potrzeby, z uwzględnieniem wieku, płci oraz kontekstu kulturowego i sytuacyjnego, zawsze za zgodą dziecka.
• Udział członków stowarzyszenia w szkoleniach z zakresu przeciwdziałania przemocy wobec małoletnich, komunikacji interpersonalnej oraz diagnozy czynników ryzyka przemocy.

5. W relacji członków stowarzyszenia z małoletnimi niedopuszczalne jest:

• stosowanie wobec dziecka przemocy w jakiejkolwiek formie, w tym stosowanie kar fizycznych, wykorzystywanie relacji władzy lub przewagi fizycznej (zastraszanie, przymuszanie, groźby);
• zawstydzanie, upokarzanie, lekceważenie i obrażanie;
• podnoszenie głosu, krzyczenie na dzieci, wywoływanie u nich lęku;
• ujawnianie informacji wrażliwych (wizerunek, informacja o sytuacji rodzinnej, medycznej, prawnej itp.) dotyczących dziecka wobec osób nieuprawnionych, w tym wobec innych dzieci;
• zachowywanie się w obecności dzieci w sposób niestosowny, np. poprzez używanie słów wulgarnych, czynienie obraźliwych uwag;
• nawiązywanie z małoletnim jakichkolwiek relacji romantycznych lub seksualnych, ani składanie mu propozycji o nieodpowiednim charakterze, bez względu na ich formę;
• faworyzowanie dzieci;
• utrwalanie wizerunku dziecka (filmowanie, nagrywanie głosu, fotografowanie) dla potrzeb prywatnych pracownika;
• proponowanie małoletnim alkoholu, wyrobów tytoniowych ani nielegalnych substancji psychoaktywnych, spożywanie ich wspólnie z uczestnikami lub w ich obecności;
• zapraszanie małoletnich do swojego miejsca zamieszkania.

Rozdział 4
Procedury reagowania na krzywdzenie:

1. Standardem w stowarzyszeniu jest:

• przeprowadzenie szkoleń dla wszystkich pracowników na temat prawnych i społecznych obowiązków związanych z informowaniem odpowiednich instytucji o podejrzeniu popełnienia przestępstwa, szczególnie w kontekście przestępstw przeciwko małoletnim. Szkolenie obejmie również rolę pracowników w przeciwdziałaniu przemocy domowej oraz identyfikację czynników ryzyka krzywdzenia dzieci.
• udostępnienie wszystkim pracownikom wykazu danych adresowych lokalnych placówek pomocowych, zajmujących się ochroną dzieci oraz zapewniających pomoc w sytuacji zagrożenia życia lub zdrowia i współpraca z tymi instytucjami;
• prowadzenie przez osobę wskazaną w rozdziale 1 ust. 5 Standardów, Karty interwencji- załącznik Nr 3 i Rejestr interwencji i zgłoszeń- załącznik nr 5.

2. Na potrzeby Standardów opracowano procedury interwencji w przypadku ujawnienia działania na szkodę małoletniego w formie:

• przemocy rówieśniczej
• przemocy domowej
• działania na szkodę dziecka przez członków stowarzyszenia.

3. Organizowane są oddziaływania profilaktyczne w zakresie zapobiegania przemocy, w tym przy współpracy z instytucjami pozaszkolnymi (Policja, straż miejsca, organizacje pozarządowe i in.).
4. Procedury, o których mowa stanowią załączniki nr 4, nr 7 i nr 8 do Standardów.

Rozdział 5
Procedury i osoby odpowiedzialne za przyjęcie zgłoszenia, dokumentowanie i dalsze działania pomocowe oraz za wszczynanie procedury „Niebieskie Karty”:

1. Zarząd stowarzyszenia wyznacza członka stowarzyszenia na osobę odpowiedzialną za składanie zawiadomień o podejrzeniu popełnienia przestępstwa na szkodę ucznia oraz zawiadamiania sądu opiekuńczego. Informacja o osobie odpowiedzialnej za składanie zawiadomień zawarta będzie w protokole z zebrania zarządu stowarzyszenia.
2. W przypadku podjęcia przez członków stowarzyszenia informacji, że dziecko może być krzywdzone, osoba ujawniająca sporządza notatkę służbową z uzyskanej informacji, poczynionych ustaleń i przekazuje uzyskaną informację osobie, o której mowa w ust. 1, która sporządza Kartę interwencji- załącznik Nr 3. Dalsze postępowanie realizowane jest zgodnie z procedurami opisanymi w Rozdziale 4.
3. Osobą odpowiedzialną za wszczynanie procedury „Niebieskie Karty” (wypełnienie formularza „Niebieska Karta – A”) jest osoba wskazana w ust. 1.
4. W przypadku ujawnienia zaniedbania przez rodziców, ich niewydolności wychowawczej właściwym jest zawiadomienie sądu rodzinnego, celem wglądu w sytuację rodziny.
5. W przypadku zagrożenia zdrowia lub życia dziecka albo osoby mu najbliższej, osoba ujawniająca zdarzenie bezzwłocznie dzwoni na numer alarmowy 112.
6. Wszyscy członkowie stowarzyszenia, którzy w związku z wykonywaniem obowiązków służbowych podjęli informację o krzywdzeniu ucznia lub informacje z tym związane, są zobowiązane do zachowania tych informacji w tajemnicy, poza tymi informacjami, które przekazywane są uprawnionym instytucjom.

Rozdział 6
Zasady bezpiecznych relacji małoletni – małoletni, w tym zachowania niedozwolone:

1. Kluczową zasadą w relacjach między małoletnimi oraz między dorosłymi a małoletnimi jest postępowanie z szacunkiem, uwzględniające godność oraz potrzeby dzieci.
2. Standardem w stowarzyszeniu jest budowanie atmosfery sprzyjającej tolerancji i rozwijaniu poczucia odpowiedzialności za własne zachowanie.
3. Dzieci są angażowane w działania, które umożliwiają im aktywny udział, współpracę oraz rozwijanie umiejętności pracy zespołowej, z naciskiem na tworzenie pozytywnych relacji z rówieśnikami o specjalnych potrzebach edukacyjnych
4. Niedozwolone jest w szczególności:

• stosowanie przemocy wobec jakiegokolwiek dziecka, w jakiejkolwiek formie;
• upokarzanie, obrażanie, znieważanie innych dzieci;
• zachowanie w sposób niestosowny, tj. używanie wulgarnych słów, gestów, żartów, kierowanie obraźliwych uwag, w tym o zabarwieniu seksualnym;
• utrwalanie wizerunku innych dzieci poprzez nagrywanie (również fonii) i fotografowanie bez uzyskania zgody i w sytuacjach intymnych, mogących zawstydzić;
• udostępnianie między małoletnimi substancji psychoaktywnych i używanie ich w swoim otoczeniu.

Rozdział 7
Zasady korzystania z urządzeń elektronicznych z dostępem do Internetu:

1 . Stowarzyszenie, zapewniając dzieciom dostęp do Internetu, wprowadza działania zabezpieczające małoletnich przed dostępem do treści, które mogą potencjalnie stanowić zagrożenie dla ich prawidłowego rozwoju.
2. Dostęp dziecka do Internetu możliwy jest tylko:

• pod nadzorem członka stowarzyszenia, który ma obowiązek informowania dzieci o zasadach bezpiecznego korzystania z zasobów internetowych i czuwania nad bezpiecznym korzystaniem z sieci,

Ochrona wizerunku

1. W stowarzyszeniu pozyskiwane są pisemne zgody rodziców na publikację wizerunku dzieci na potrzeby dokumentacji fotograficznej działań podejmowanych przez stowarzyszenie. W miarę możliwości fotografowane są grupy dzieci a nie pojedyncze osoby.
2. Zdjęcia i nagrania nie są podpisywane informacjami identyfikującymi małoletniego z imienia i nazwiska.
3. Nośniki analogowe zawierające zdjęcia i nagrania małoletnich są przechowywane w zamkniętej na klucz szafce, a nośniki elektroniczne zawierające zdjęcia i nagrania są przechowywane w folderze chronionym z dostępem ograniczonym do osób uprawnionych przez instytucję u administratora sieci, przez okres wymagany przepisami prawa o archiwizacji.
4. Dopuszcza się wykonywanie zdjęć prywatnym urządzeniem (telefon, aparat fotograficzny, kamera i tablet) w celach dokumentowania pracy placówki bądź osiągnięć uczniów. Wykonane zdjęcia po umieszczeniu w sieci należy usunąć z prywatnych urządzeń. Nie należy ich również udostępniać osobom trzecim.

Naruszenie prywatności

1. Informacja o zagrożeniu naruszeniem prywatności w stowarzyszeniu powinna zostać niezwłocznie przekazana Zarządowi, którzy podejmują natychmiastowe działania w celu zabezpieczenia danych i ograniczenia dalszego dostępu do informacji niejawnych.
2. Następnie należy ustalić okoliczności zdarzenia, poprzez dokładne udokumentowanie pozyskanych informacji.
3. W przypadku poważniejszych zagrożeń i w sytuacji, gdy naruszenie prywatności jest spowodowane przez osoby spoza stowarzyszenia, należy nawiązać współpracę z organami ścigania.
4. Osoba wskazana w Rozdziale 1 ust. 5 powiadamia osoby dotknięte zdarzeniem (których dane osobowe wyciekły) o sytuacji, by podjęły indywidualne środki zaradcze.

Cyberprzemoc

1. Małoletni, który stał się ofiarą lub świadkiem cyberprzemocy (wyśmiewania, poniżania przy użyciu technologii cyfrowych, obraźliwych komentarzy, rozpowszechniania wizerunku, manipulowania zdjęciami itp.) powinien zgłosić sytuację do członka stowarzyszenia- Osoba wskazana w Rozdziale 1 ust. 5. Zgłoszenia może dokonać także świadek cyberprzemocy.
2. Przedstawiciel personelu, do którego dotarła informacja próbuje ustalić okoliczności zdarzenia, zebrać dowody w postaci zrzutów ekranu, wiadomości, komentarzy, zdjęć, adresów stron internetowych. Zebrane materiały przekazywane są osobie wskazanej w rozdziale 1 ust. 5, która wykonuje Kartę interwencji.
3. O zdarzeniu poinformowani zostają rodzice, którzy wspólnie z Zarządem ustalają, czy sytuacja wymaga powiadomienia organów ścigania i czy odpowiedzialnym za to będzie rodzic czy stowarzyszenie. Zarząd stowarzyszenia zleca wyznaczonej osobie nawiązanie kontaktu ze szkołą, do której uczęszcza dziecko, gdzie pedagog/psycholog szkolny udziela pomocy psychologiczno-pedagogicznej ofierze.

Rozdział 9
Zasady ustalania wsparcia małoletniego po ujawnieniu krzywdzenia:

1. Celem wsparcia jest przede wszystkim:

• zainicjowanie działań interwencyjnych we współpracy ze szkołą, do której uczęszcza dziecko oraz z innymi instytucjami, jeśli istnieje taka konieczność;
• objęcie ucznia pomocą psychologiczno – pedagogiczną na terenie szkoły, do której dziecko uczęszcza i pomocą specjalistyczną poza szkołą, jeśli zaistnieje taka konieczność.

2. Działania koordynuje i monitoruje Zarząd stowarzyszenia, który ściśle współpracuje z osobą, wskazaną w Rozdziale 1 ust. 5.
3. Wsparcie uwzględnia:

• działania interwencyjne, mające na celu zapewnienie dziecku bezpieczeństwa, w tym zgłoszone podejrzenie popełnienia przestępstwa zgłoszone do organów ścigania;
• formy wsparcia oferowane przez szkołę, do której dziecko uczęszcza;

4. Wsparcie małoletniego funkcjonuje równolegle z podejmowanymi działaniami interwencyjnymi, a jego naczelną zasadą jest obserwacja dziecka, zapewnienie mu warunków do uzyskania wielospecjalistycznej pomocy, również pozaszkolnej, udzielanie wsparcia rodzicom i współpraca międzyinstytucjonalna.
5. Wsparcie małoletniego nie kończy się wraz z końcem procedury prawnej.

Rozdział 10
Zasady i sposób udostępniania personelowi, małoletnim i ich opiekunom polityki do zaznajomienia i stosowania oraz zasady aktualizacji i przeglądu Standardów:

1. Wszelkie procedury i dokumenty związane z wprowadzeniem Standardów są udostępniane personelowi, małoletnim i ich rodzicom podczas zapoznawania i zobowiązania do stosowania (zgodnie z poniższymi zasadami), a następnie na żądanie w dowolnym momencie. Dokumenty te można również znaleźć na stronie internetowej Zespołu Szkół Specjalnych w Kolbuszowej Dolnej w zakładce Stowarzyszenie Iskierka.
3. Każdy pracownik ma obowiązek zapoznać się ze Standardami po zawarciu umowy o pracę, a fakt zapoznania się i przyjęcia do stosowania poświadcza podpisem oświadczenia.
4. Rodzice/opiekunowie małoletnich zapoznawani są ze Standardami podczas nawiązania współpracy. Zapoznanie się z wyżej wymienionymi dokumentami każda osoba potwierdza swoim podpisem.
5. Treść oświadczenia dla personelu, rodziców/opiekunów i małoletnich stanowi załącznik Nr 1 oraz Nr 2 do Standardów.